EÄŸitim Kurumu   ( 2141 )   Kitaplarda   ( 1659 )   Yazarlarda   ( 4831 )  
Dergilerde   ( 786 )   Kütüphanelerde   ( 151 )   Åžehirlerde   ( 182 )  
Makalelerde   ( 2196 )   Multi Media   ( 323 )   Fetvalar   ( 894 )  
Hit
9129104
Üye 1490
Online Üye 0
Yazar Arama
Uzmanlık Alanları
............
Ahilik Kültürü Uzmanı
Akaid
Antropoloji
Arap Dili ve Belağatı
Arapça
Araştırmacı-Yazar
Arkeoloji
Asker
Astroloji
Astronomi
Atatürk İlkeleri
Beste
Bestekâr
Bibliyografya
Bilgi ve Belge Yönetimi
Bilim Tarihi
Biyografi
Bürokrat
CoÄŸrafya Bilgini
Cumhuriyet Tarihi
Çeviri
Çocuk Edebiyatçısı
Deneme Yazarı
Deniz, Harita
Devlet Adamı
Dil Araştırmacısı
din
Din Bilimleri
Din EÄŸitimi
Din Felsefesi
Din Musikisi
Din Psikolojisi
Din Sosyolojisi
Dini Gruplar
Dinler Tarihi
Divan ÅŸiiri
Dramaturg
Ebru Sanatı
Edebiyat
Edebiyat Araştırmacısı
Edebiyat Tarihi
EÄŸitimci, Yazar
Ejiptoloji
Ekonomist
Eskiçağ Tarihi
Fars Dili Edebiyatı
Felsefe
Felsefe Tarihi
Felsefe ve Din Bilimleri
Fen İlimleri
Feraiz
Fıkıh
Filoloji
Fizik
Folklor Araştırmaları
Fotoğraf Sanatçısı
Fütüroloji
Gazeteci, yazar
Grafiker
Haberci
Hadis
Halk Bilimi
Halk Ozanı
Halk Åžairi
Halkla İlişkiler
Hat Sanatı
Hekim ve fikir adamı
Hikâye ve Roman Yazarı
Hikâye Yazarı
Hititoloji
Hukuk
Hükümdar
İktisat
İlahiyat
İslam Bilimleri
İslam Felsefesi
İslâm Hukuku
İslam İktisadı
İslam Mezhepleri Tarihi
İslam Sanatı
İslam Tarihi
İslam Tarihi ve Sanatları
İslâmi Bilimler Araştırmacısı
İslami İlimler
İslam-Türk Medeniyeti Tarihi
Kelam
Kelam araştırmacısı
Kıraat ilimleri
Kimya
Kuran-ı Kerim
Kültür Araştırmacısı
Kürdistan Ehli Sünnet Alimi
Kütüphanecilik
Latin Dili ve Edebiyatı
Mantık
Matematik
Mevlevi Åžeyhi
Mevlidhan
Mezhepler Tarihçisi
Mezhepler Tarihi
Mimarlık
Mitoloji
Mûsîki
Mutasavvıf, İslâm Bilgini
Müftü
Müzik
Müzikoloji
NakkaÅŸ
Nesih
Nestalik
Nümizmatik
Ortaçağ Tarihi
Oryantalist
Osmanlı İdari ve İktisadi Tarihi
Osmanlı Müellifi
Osmanlı Tarihi
Oyun ve Roman Yazarı
Öykü Yazarı
Papaz
Politika
Psikoloji
Reisu'l-Hattatin
Reisü'l-Kurra
Resim
Sanat Tarihi
Sanatçı
Saz Åžairi
Senarist
Ses Sanatçısı
Sihirbaz
Siyaset
Siyaset Adamı
Siyaset Bilimi
Sosyal Bilimler
Sosyal Psikoloji
Sosyolog
Sosyoloji
Sözlük
Sümerolog
Süryani Dili ve Edebiyatı
Şarkı Sözü Yazarı
Åžiir
Åžiir
T. E.
Tarih
Tarih ve Halkbilimi Araştırmacısı
Tasavvuf
Tefsir
Temel İslam Bilimleri
Teoloji
Tezhip Sanatı
Tezkire Yazarı
Tıb
Tiyatro
Toplumbilim Araştırmacısı
Türk Dili ve Edebiyatı
Türk Din Musikisi
Türk İslam Edebiyatı
Türk İslam Sanatları Tarihi
Türk Lehçeleri Araştırmacısı
Türkçe
Türkoloji
Yakınçağ Tarihi
Yakınçağ Tarihi ve İktisat Tarihi Araştırmacısı
Yeni Çağ Tarihi
Yönetmen

Görevler
......
Akademisyen
Allame
Arap din bilgini
Araştırmacı
Arkeolog
Arkeoloji
Arşiv uzmanı
Asker-Komutan
AteÅŸe (Din Hizmetleri)
Atom mühendisi
Avukat
Bakan
Bankacı
BaÅŸbakan
Başdanışman
Belediye Başkanı
Bestekâr
Bilim adamı
Bürokrat
Cemaat Lideri
Çevirmen
Danışman
Defterdar
Dekan
Dekan Yrd.
Dersiam
Devlet Adamı
Devlet Başkanı
Din Hizmetleri Müşaviri
Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi
Din Psikolojisi
Dinî musiki
Diplomat
Divan Katibi
Divan Åžairi
Diyanet İşleri Başkanı
Eczacı
Edebiyat Tarihçisi
Edebiyatçı
Editör
Ekonomist
el Ezher Åžeyhi
Elçi/Sefir
Fakih
Filozof
Gazeteci
Halife
Hanende
Haremağası
Hatip
Hattat
Hekim
Hekimbaşı
Hoca
Hukukçu
Hükümdar
İlahiyatçı
İlim Adamı
İmam
İmar Müdürü
Jeolog
Kadı
Kadıasker
Kaptan-ı Derya
Karikatürist
Kâtip
Kaymakam
Kelâmcı
Kimya Müh.
Kur'an mütercimi
Kültür Bak. Dış İlişkiler Gnl Müd.Yard.
Kütüphaneci
Memur
Mesnevi Yorumcusu
Milletvekili
Milli Eğitim Müdürü
Mimar
Molla
Muallim
Muhabir
Muhaddis
Muhasebeci
Mutasarrıf
Mutasavvıf
Müctehid
Müderris
Müdür
Müezzin
Müfessir
Müftü
Müftü Yrd.
Mühendis
Mühürdar
Müşavir
Müzehhip
Müzikolog
Neyzen
Nümizmat
Okutman
Oryantalist
Osmanlı Müellifi
Öğretim Görevlisi
Öğretim Üyesi
Öğretmen
PadiÅŸah
PaÅŸa
Pedagog
Pilot
Piskopos ( Hristiyan Din Adamı)
Psikolog
Redaktör
Reisu'l-Hattatin
Reisü'l-Kurra
Reisülküttab
Rektör
Ressam
Sadrazam
Sanat Tarihi
Seyyah (Gezgin)
Sinema
Siyasetçi
Sosyolog
Süryani Din Adamı
Åžair
Åžeyh
Şeyhülislam
Tabip/Doktor
Tarihçi
Tasavvuf Åžeyhi
Tercüman
Teşrifatçı
Ulum-i Diniye
Vaiz
Vakanüvist
Vali
Veteriner
Veziriazam
Yargıç
Yazar


Sehl et Tüsteri

سهل التستري

 Yazar Detayı Yazar No : Y- 4858  
Künyesi/Titri Lakabı Tabakası E-mail
Doğum Yeri Tarihi Ölüm Yeri Tarihi
Tüster / 203/818 283/896
Görev Aldığı Eğitim Kurumu Mezun Olduğu Eğitim Kurumu
   
Görevi Uzmanlık Alanı
Müfessir,
BildiÄŸi Diller Mezhebi
       
Yazar No: 4858 Hit : 3294 Hata Bildirimi Tavsiye Et

   Yazara ait Kitaplar E-Kitaplar Makaleler Åžiirler Hikayeler Fetvalar
   Yazar Hakkındaki Tanıtım Kitapları Tanıtım Makaleleri        

Yazarın Kitapları
# Kitap Adı

Yazarın E-Kitapları
# Kitap Adı

Yazarın Makaleleri
# Makaleler Adı

Yazarın Şiirleri
open why women cheat on husbands how many guys cheat

Yazarın Hikayeleri
women cheat on their husbands husband cheated unfaithful wife
Yazarın Fetvaları
# Fetva Başlık

Yazar Hakkındaki Tanıtım Kitapları
# Kitap Adı

Yazar Hakkındaki Tanıtım Makaleleri
# Makaleler Adı

Hayat Hikayesi

Sehl et-Tüsterî

Ebû Muhammed Sehl b. Abdillâh b. Yûnus b. Îsâ b. Abdillâh b. Refî‘ et-Tüsterî (ö. 283/896)

Sûfî ve müfessir.

203 (818) yılında İran’ın güneybatısındaki Hûzistan eyaletinin Tüster (Åžüster) ÅŸehrinde dünyaya geldi. Bazı kaynaklarda doÄŸum tarihi olarak 200 (815) ve 201 yılları da zikredilir (İbnü’l-Esîr, VIII, 582; İbn Hallikân, II, 150). Bir oÄŸlu olduÄŸu kaydı dışında (Hücvirî, s. 474) ailesiyle ilgili herhangi bir bilgi yoktur. Hayatına dair bilgiler çoÄŸunlukla menkıbe niteliÄŸindedir. Dayısı Muhammed b. Sevvâr’ın telkin ve teÅŸvikiyle çocukluk çağında tasavvufa yöneldi. On üç yaşında iken muhtemelen “sücûd-i kalb” konusunda bilgi almak için Basra’ya gitti. Burada görüÅŸtüÄŸü âlimlerden tatminkâr bir cevap alamayınca 216 (831) yılı civarında Abadan’a geçti. Abadan’da Ebû Habîb Hamza b. Abdullah el-Abadânî’den aldığı bilgiler onu rahatlattı; bir süre hizmetinde bulunup ilim ve feyzinden istifade etti. Ardından memleketi Tüster’e döndü. Muhtemelen 219’da (834) yılında hacca gitti ve bu sırada Zünnûn el-Mısrî ile tanışma fırsatı buldu.

YaÅŸadığı dönemde Hûzistan bölgesinde Abbâsîler ile Saffârîler ve Zencîler arasındaki iktidar mücadelelerine tanık olan Sehl et-Tüsterî 263 (877) yılında Basra’ya yerleÅŸmek zorunda kaldı. Memleketinden ayrılışı bazı kaynaklarda siyasî ÅŸartlardan çok dinî-mezhebî sebeplere dayandırılmıştır. Bir rivayete göre melekler, cinler ve ÅŸeytanlarla konuÅŸtuÄŸunu iddia etmesi üzerine halkın tepkisini çekmiÅŸ ve bu yüzden Basra’ya gitmiÅŸtir (Ebü’l-Ferec İbnü’l-Cevzî, s. 192). DiÄŸer bir rivayete göre ise, “Kulun her nefeste tövbe etmesi farzdır” demiÅŸ, bu söz onun mânevî ilimlerdeki ÅŸöhretini kıskanan fıkıh âlimlerinin tepkisini çekmiÅŸ ve aleyhinde yürütülen faaliyetle memleketinden ayrılmak zorunda kalmıştır (Münâvî, I, 634). Sehl et-Tüsterî Muharrem 283’te (Mart 896) Basra’da vefat etti. Bazı kaynaklarda 233 (847), 273 (886) veya 293 (906) yılında öldüÄŸü zikredilirse de bunların doÄŸru olma ihtimali zayıftır (Böwering, The Mystical Vision, s. 73-74). İbn Battûta, 726 (1326) ve 748 (1347-48) yıllarına rastlayan iki seyahati sırasında Basra’da onun kabrini gördüÄŸünü kaydeder. Dayısı Muhammed b. Sevvâr, Ebû Habîb Hamza b. Abdullah el-Abadânî ve Zünnûn el-Mısrî hocaları arasında zikredilir. Ayrıca dayısı vasıtasıyla Süfyân es-Sevrî, Ebû Amr b. Alâ, Mâlik b. Dînâr, Süfyân b. Uyeyne, Eyyûb es-Sahtiyânî ve Ma‘rûf-i Kerhî de hocaları arasında gösterilir.

Sehl et-Tüsterî kelâm ve tefsir gibi ilimlerde söz sahibi olmakla birlikte daha çok sûfî kimliÄŸiyle ÅŸöhret bulmuÅŸtur. Menkıbelerinden anlaşıldığına göre uzun yıllar çetin bir riyazet ve zühd hayatı yaÅŸamış, “sûfîlerin ÅŸeyhi” unvanıyla anılmasının yanında (Yâfiî, II, 149) verâ ve takvâ sahibi bir ÅŸahsiyet olarak nitelendirilmiÅŸ, çevresindeki insanlara ÅŸefkat ve merhametle yaklaÅŸmayı ilke edindiÄŸi, konuÅŸmaktan çok düÅŸünmeyi sevdiÄŸi belirtilmiÅŸtir. Kaynaklarda birçok kerametinden söz edilmekle birlikte kendisi kötü huyların iyiye dönüÅŸtürülmesini en büyük keramet olarak görür (Tefsîrü’l-Kur’âni’l-’azîm, s. 163). Åžeriatla hakikati uzlaÅŸtıran bir sûfî diye nitelendirilen Sehl et-Tüsterî tasavvuf anlayışını Kur’an’a sarılmak, sünnete uymak, helâl lokma yemek, eziyetten kaçınmak, günahlardan uzak durmak, tövbe etmek ve hakları yerine getirmek ÅŸeklindeki yedi esas çerçevesinde özetlemiÅŸtir (Sülemî, s. 210). İbnü’l-İmâd onun tasavvufî meÅŸrebinin daha çok MelâmetîliÄŸe benzediÄŸini söyler (Åžeźerât, II, 183).

Çok sayıda öÄŸrenci ve mürid yetiÅŸtiren Sehl et-Tüsterî’nin en meÅŸhur öÄŸrencisi Hallâc-ı Mansûr’dur. Hallâc on altı yaşında iken iki yıl boyunca onun hizmetinde bulunmuÅŸtur. Ebû Muhammed el-Cerîrî, Ebü’l-Hasan Ali b. Muhammed el-Müzeyyin, Ebü’l-Hasan Ömer b. Vâsıl, Hasan b. Ali el-Berbehârî ve Ebû Yûsuf Ahmed b. Muhammed es-Siczî de onun öÄŸrencileri arasında zikredilebilir. Bunların dışında Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Sâlim el-Basrî, Sehl et-Tüsterî’nin en sadık öÄŸrencisi ve müridi olarak bilinir. İbn Sâlim hem uzun yıllar boyunca hocasının hizmetinde bulunmuÅŸ hem de onun kelâm tasavvuf öÄŸretisinin râvisi olmuÅŸtur.

Kaynaklarda Sehl et-Tüsterî’ye Sehliyye adıyla bir fırka nisbet edilir. Sehliyye zaman içerisinde çeÅŸitli kollara ayrılmıştır. Bunlardan biri Ebû Bekir b. Hevvâr el-Batâihî’ye (IV./X. yüzyıl) nisbet edilen Hevvâriyye’dir. Adını Ebû Abdullah İbn Sâlim ile oÄŸlu Ebü’l-Hasan İbn Sâlim’den alan Sâlimiyye de Sehliyye’nin bir kolu veya uzantısı sayılabilir. IV. (X.) yüzyılda Basra’da daha çok Mâlikîler arasında yayılmış bir tasavvufî kelâm ekolü olan Sâlimiyye baÅŸta Ebû Tâlib el-Mekkî olmak üzere birçok mutasavvıfı etkilemiÅŸtir. Öte yandan bu ekole ait belli baÅŸlı fikirler Ebû Ya‘lâ el-Ferrâ gibi Hanbelî-Selefî çizgideki bazı âlimler tarafından reddedilmiÅŸtir (bk. SÂLİMİYYE).

Sehl et-Tüsterî’nin mezhebî kimliÄŸi hakkında farklı deÄŸerlendirmeler vardır. Abdülkahir el-BaÄŸdâdî kendisini Sünnî mutasavvıflar arasında saymıştır. Nitekim rü’yetullah, halku’l-Kur’ân, kazâ ve kader gibi konularla ilgili görüÅŸleri onun Sünnî bir sûfî olduÄŸunu ortaya koymaktadır. Öte yandan çaÄŸdaÅŸ bazı araÅŸtırmacılar Sehl et-Tüsterî’nin fıkıhta Hanefî olduÄŸunu ileri sürmüÅŸtür. Ancak Mâlikî olma ihtimali çok daha kuvvetli görünmektedir. Tefsirindeki bazı görüÅŸleri ve yorumlarından dolayı çeÅŸitli eleÅŸtirilere konu olmuÅŸtur. Åžâtıbî onun Nisâ sûresinin 36. ve diÄŸer bazı âyetleriyle ilgili yorumlarını aşırı bulmuÅŸtur (el-Muvâfakat, III, 364-365). Ayrıca Bâtıniyye’ye has bazı terim ve te’villerin Sünnî tasavvufa Sehl et-Tüsterî ile girdiÄŸi, hakikat-i Muhammediyye, abdal, evtâd gibi kavramların tasavvuf terminolojisine ilk defa onun tarafından sokulduÄŸu ileri sürülmektedir (Kâmil Mustafa eÅŸ-Åžeybî, s. 461; İA, II, 342).

Eserleri.

Kaynaklarda Sehl et-Tüsterî’ye onu aÅŸkın eser nisbet edilmekle birlikte bunların hiçbirinin bizzat onun tarafından kaleme alınmamış olması, baÅŸta tefsiri olmak üzere bu eserlerin ona aidiyetine kuÅŸkuyla bakılmasına yol açmıştır. Belli baÅŸlı eserleri ÅŸunlardır:

1. Tefsîrü’l-Kur’âni’l-’azîm (Tefsîrü’t-Tüsterî).

Her sûreden bir veya birkaç âyetin iÅŸârî tefsirini içerir. BaÅŸ tarafındaki isnat zincirinden anlaşıldığına göre Sehl et-Tüsterî’nin yorumları Ebû Yûsuf Ahmed b. Muhammed es-Sizcî tarafından ÅŸifahî olarak nakledilmiÅŸ, daha sonra Ebû Bekr Muhammed b. Ahmed el-Beledî tarafından yazıya geçirilmiÅŸtir. Beledî, Sehl et-Tüsterî’ye ait ifadeleri “kale Sehl” ibaresiyle zikrederken kendine ait ifadeleri “kale Ebû Bekr” diye kaydetmiÅŸtir. BaÅŸta Sülemî’nin Haka’iku’t-tefsîr’i olmak üzere iÅŸârî tefsirlere kaynak teÅŸkil eden eser ilk defa Muhammed Bedreddin en-Na‘sânî tarafından yayımlanmıştır (Kahire 1326). ÇeÅŸitli kütüphanelerde yazma nüshaları bulunan tefsir (meselâ bk. Gotha Ktp., nr. 529; San‘a Ktp., nr. 62; Dârü’l-kütübi’z-Zâhiriyye, nr. 515; Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 638, 3488/2) Muhammed Bâsil Uyûn es-Sûd’un ta‘lik ve hâÅŸiyeleriyle birlikte Tefsîrü’t-Tüsterî adıyla da neÅŸredilmiÅŸ (Beyrut 1423/2002), bu neÅŸrin baÅŸ tarafına Sehl et-Tüsterî’nin hayatına dair bir giriÅŸ eklenmiÅŸtir.

2. el-Mu’âraza ve’r-red ‘alâ ehli’l-fırak ve ehli’d-de’âvî fi’l-ahvâl.

Kaderiyye ve Mürcie gibi fırkalara ait fikirlerle bazı mutasavvıfların görüÅŸ ve düÅŸüncelerine yönelik tahlil ve tenkitleri içerir. Köprülü Kütüphanesi’nde bir nüshası bulunan eseri (Mecmua, nr. 727/ 3) Muhammed Kemal Ca‘fer yayımlamış (Kahire 1980), Nevin Abdülhâlik Mustafa bir makalesinde eserin tanıtım ve tahlilini yapmıştır (bk. bibl.).

3. Risâle fi’l-hurûf.

Harflerin esrarı ve sembolik anlamlarıyla ilgili olan eserin bir nüshası Dublin Chester Beatty Library’de kayıtlıdır (nr. 3168/3). Bazı kaynaklarda Zâyirçe adıyla Sehl et-Tüsterî’ye nisbet edilen kitap bu eser olmalıdır. Henri Martinot eser üzerinde bir çalışma yapmıştır (Horizons maghrébins, LI [2004], s. 29-39).

4. Risâle fi’l-hikem ve’t-tasavvuf (Süleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 4128/4).

5. Menâkıbü ehli’l-hak ve menâkıbü ehli’llâh.

VII. (XIII.) yüzyılda Muhammed er-Râsinî tarafından ÅŸerhedildiÄŸi belirtilen eserin bir nüshası Dârü’l-kütübi’l-Mısriyye’dedir (Tal‘at, Tasavvuf, nr. 1581).  

6. Letâ’ifü’l-kasas fî kısasi’l-enbiyâ’ (Dârü’l-kütübi’l-Mısriyye, Tal‘at, Mecmû‘, nr. 283).

7. Makale fi’l-menhiyyât (Tahran Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ktp., nr. 251).

8. Kelâmü (Kelimâtü) Sehl b. ‘Abdillâh et-Tüsterî (Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 3527; Köprülü Ktp., nr. 727/1).

Eserin bir baÅŸka nüshası, Kelimâtü’l-imâmi’r-rabbânî Sehl b. ‘Abdillâh et-Tüsterî adıyla İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi’nde kayıtlıdır (AY, nr. 4089). Köprülü Kütüphanesi’nde bulunan mecmuanın içinde Kitâbü’ÅŸ-Åžerh ve’l-beyân limâ eÅŸkele min kelâmi Sehli’t-Tüsterî adlı bir risâle yer almaktadır (nr. 727/2). Bu risâle Ebü’l-Kasım es-Sıkıllî’nin (ö. 423/1032) yaptığı ÅŸerhleri içermektedir. Tüsterî’nin kaynaklarda adı geçen diÄŸer bazı eserleri de ÅŸunlardır: el-Gaye li-ehli’n-nihâye, Mevâ’izu’l-’ârifîn, Deka’iku’l-muhibbîn (Reka’iku’l-muhibbîn), Cevâbâtü ehli’l-yakin, Kitâbü’l-Mîsâk, Selsebîlü Sehliyye. Massignon son eserin Sehl et-Tüsterî’ye nisbetine kuÅŸkuyla bakmaktadır (Tefsîrü’t-Tüsterî, neÅŸredenin giriÅŸi, s. 8-12; Böwering, The Mystical Vision, s. 8-18).


Dipnotlar
click women cheat on men what makes husbands cheat

Hocaları    

Öğrencileri    

H. Bilgi Kaynakları
women cheat on their husbands married men having affairs unfaithful wife
click beautiful women cheat what makes husbands cheat

Yazara Ait Ses Dosyaları
# Media Adı

Yazara Ait Videolar
# Media Adı

Yazara Ait Görsel Eserler
# Media Adı
Kullanıcı Yorumları

! Yorum yazabilmeniz için üye olmalısınız.
Üyelik için lütfen sayfanın üst kısmında yer alan"Üye Giriş | üye ol" linkine tıklayınız.

Kayıt Ekleyen / Eklenme Tarihi
Sümeyye Abaci / 22.06.2015



Eski Eserler


Eski Eserler Kütüphanesine Hoşgeldiniz!

Hesap İşlemleri

Üye değil misiniz? Üye olun!

Eski Eserlere üye olarak, kütüphanenimiz ve eserlerimiz hakkında paylaşımlardan hesabınız üzerinden faydalabilirsiniz...