Eski Eserler

Ahmet Kavas

1964 yılında Samsun'un Vezirköprü ilçesinde doğdu.

1982 yılında Merzifon (Amasya) İmam-Hatip Lisesi’ni bitirdi.

1987 yılında Ankara Üniv. İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu.

1988 yılı Eylül ayında Türkiye Diyanet Vakfı'nın verdiği Fransa’da Yüksek Lisans eğitimi ve doktora bursunu kazandı.

1991 yılı Kasım ayında Paris-7 Üniversitesi Coğrafya, Tarih ve Toplum Bilimleri Bölümünde (Université Paris-7, U.F.R., Géographie, Histoire et Sciences de la Société), Afrika’da İslam ve Müslüman Toplumlar Uzmanı Prof. Dr. Jean-Louis Triaud’un yanında “1835-1912 Yılları Arasında Osmanlı İdaresi ile Senusiye’nin Münasebetleri” [Les relations de l’administration ottomane avec la Sanousiya de 1835 à 1912] konulu Yüksek Lisans tezini bitirdi.

25 Mayıs 1996 tarihinde aynı bölümde ve aynı danışmanın yanında Fransızca Konuşulan Afrika’da Modern Arapça-İslam Eğitiminin Gelişmesi- Mali Cumhuriyeti Medreseleri - 1980-1994 Yılları arasında Başkent Bamako’nun Konumu [L’évolution de l’enseignement moderne arabo-islamique en Afrique francophone-Les médersas de la République du Mali (Cas de Bamako 1980-1994)] konulu doktora tezini tamamlayarak savundu.

1996 yılı Temmuz ayından 2006 Şubat ayına kadar İstanbul’da bulunan İSAM’da (İslam Araştırmaları Merkezi) araştırmacı olarak görev yaptı.

Halen İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde Doç. Dr. olarak görevine devam etmektedir.

Özellikle Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde Afrika ile ilgili belgelere dayalı olarak “Osmanlı Afrikası” konusundaki araştırmalar yapmaktadır.

Öğretim üyeliğinin yanı sıra TASAM (Türkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi) adlı düşünce kuruluşunda proje yöneticiliği ile TASAM Afrika Enstitüsü Müdürlüğünü yürütmektedir.

Kitap:

Geçmişten Günümüze Afrika, Kitabevi, İstanbul 2005, 202 s.

Osmanlı-Afrika İlişkileri, TASAM Yayınları, İstanbul 2006, 224 s.

L’enseignement islamique en Afrique francophone: Les médersas de la République du Mali, Ircica Yayınları, İstanbul 2003, 424 s.

Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey, (Ed.: Ahmet KAVAS ve Hasan ÖZTÜRK), TASAM Yayınları, İstanbul 2006, 368 s.

Kitap Bölüm Yazarlığı:

“Osmanlı Devleti’nin Afrika Kıtasında Hakimiyeti ve Nüfuzu”, Yeni Türkiye Dergisi Osmanlı Özel Sayısı, I, 421-430 (2000). Aynı makalenin İngilizce tercümesi. “The Dominance and Influence of the Ottoman Empire on the African Continent”, The Great Ottoman, Turkish Civilisation, Ankara 2000, I, s.248-258.

“Osmanlı Devleti’nin Müslüman Harar Emirliğiyle Münasebetleri ve Hrıstiyan Habeşistan (Etiyopya) İmparatorluğu İle Yakınlaşmasına Etkisi”, Pax Ottomana Studies in Memoriam Prof. Dr. Nejat GÖYÜNÇ, Sota-Yeni Türkiye Yayınları, Haarlem-Ankara 2001, s.443-464.

“Afrika’da Türkler’in Hakimiyeti ve Kurdukları Devletler”, Yeni Türkiye Dergisi Türkler Özel Sayısı, Ankara 2002, IX, s. 575-588.

"Şarkiyatçılığı Askerliğe Tercih Eden  Fransız Mühtedi: Vincent-Mansour Monteil (Mütercim, Seyyah, İslam Dünyası ve Afrika Uzmanı)", Oryantalistlerin Gözüyle İslam Yaklaşımlar-Örnek Metinler, (ed. Ahmet Yücel), Rağbet Yayınları-Yeni Arayışlar Platformu Kitapları, n.6, İstanbul 2002, s.333-375.

Yurt İçi Hakemli Dergilerdeki Yayınlar:

“Fransız’ın Hafıza Sarayları, Arşivler”, Tarih ve Medeniyet, yıl 5, sayı 54, 66-69 (Eylül 1998).

“İki Kardeşe Bir Kitap: Trablusgarp. Mehmed Nuri ve Mahmud (Naci) Beylerin Hayatları”, Müteferrika, 16,111-127 (Güz 1999-2).

“Büyük Sahra’da Gat Kazasının Kurulması ve Osmanlı Tevarik Münasebetleri”, İslam Araştırmaları Dergisi, 3, 171-196 (1999).

“Osmanlı-Tîbû Münasebetleri: Büyük Sahra’da Reşâde (Çad) ve Kavar (Nijer) Kazalarının Kurulması”, İslam Araştırmaları Dergisi, 4, 69-104 (2000).

“Aslı Kayıp Bir Seyahatnamenin Tercüme Serüveni: Risâle-i Sudan”, Müteferrika, 18, 141-149 (Kış 2000-2).

“Fransa’nın Kuzey ve Bati Afrika’da Uyguladığı İslam Siyaseti: Sultan Reşad’ın Yayınladığı Cihad Çağrısının Reddi Meselesi”, Dini Araştırmalar, 6, 23-50 (Nisan 2000).

“Afrika’nın Sömürgeleştirilmesi Öncesinde Rabih b. Fazlullah’ın Kurduğu Son Biladu’s-Sudan Devleti ve Fransa’yla Mücadelesi”, Osmanlı Araştırmaları, XX, 9-35, (2000).

“Afrika’da Mevlid Uygulamaları”, Diyanet İlmi Dergi (Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV) -Özel Sayı),  559-574 (Ankara 2000 [I. Baskı], Ankara 2003 [II. . Baskı])

“Fransa’nın İslam Siyaseti: Sömürgecilikten Günümüze Fransız Camileri (I)”, Dini Araştırmalar, c.3, sayı:9, Ocak-Nisan 2001, s.93-108; (II), Mayıs-Ağustos 2001, c.4, sayı: 10, s.53-70.

“Kuzey Afrika’da Bir Osmanlı Nesli: Kuloğulları”, Osmanlı Araştırmaları, sayı XXI, yıl 2001, s.31-68.

“Cezayir’de Kaşınan Etnik Ayrımcılığın Temeli ve Kabiliye Meselesi”, Stratejik Analiz, c.II, sayı 15, Temmuz 2001, s.109-112.

“Doğu Afrika Sahilinde Osmanlı Hakimiyeti: Kuzey Somali’de Zeyla İskelesinin Konumu (1265-1334/1849-1916), İslam Araştırmaları Dergisi, sayı: 5, 2001, s.109-134.

“Türk Akademik Araştırmalarında Fakir Bir Alan: Osmanlı Afrikası”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (Talid), Cilt:1, Sayı: 2, 2003, Bilim ve Sanat Vakfı Türkiye Araştırmaları Merkezi, İstanbul, s.513-528.

“Afrika Misyonerleri Cemiyeti: Beyaz Babalar (Peres Blancs)”, www.dinlertarihi.com, sayı: 2, s.9-40.

“Afrika’da Bütünleşme Hareketleri”, Stratejik Öngörü, sayı:4, yıl: 2005, s.37-47.

“Türk Dış Siyasetinin Yeni Açılımı: Afrika”, Stratejik Öngörü, sayı:5, yıl: 2005, s.101-114.

“Türkiye-Libya İlişkileri”, Stratejik Öngörü, sayı:6, yıl: 2005, s.46-56.

“Yeni Sömürgeciliğin Afrika Toplumlarını Sosyoekonomik, Dinî, Siyasi Alanlarda Birliğe Zorlaması”, İslâmiyât, cilt:8, sayı:2, Nisan-Haziran 2005, s.25-38;

Ulusal Bilimsel Toplantılarda (Kongre, Sempozyum, Kolokyum, Vb.) Sözlü Sunulan Ve Tam Metni Veya Özeti Yayınlanmış Konferans, Panel Konuşması:

“Afrika”, Günümüz Dünyasında Müslüman Azınlıklar, TDV-İSAM Yayınları, İstanbul 1998, s.131-152.

“Fransa’da Ders Kitaplarında Din Eğitimi”, (Müzakere) Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları, Uluslararası Sempozyum Bildiri ve Tartışmalar, 28-30 Mart 2001 (İstanbul), Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü, Ankara 2003, s.519-523, 591-594.

“Müslüman Afrika ve Modernleşme Tecrübesi”, (Müzakere), Modernleşme, İslam Dünyası ve Türkiye Sempozyumu, İSAV, 17-19 Kasım 2000, Ensar Neşriyat, İstanbul 2001, s.177-181.

“Afrika’da Misyonerlik Faaliyetleri”, (Müzakere) 2000. Yılında Hrıstiyanlık (Dünü, Bugünü, Geleceği) Dinler Tarihi Araştırmaları-III, Uluslararası Sempozyumu, Dinler Tarihi Derneği Yayınları/3, 9-10 Haziran 2001 (Ankara), Ankara 2002, s.447-452.

“Afrika’da Fransız Sömürgeciliği”, Sömürgecilik Hareketlerinde Fransa ve Anadolu’da Fransız-Ermeni İşbirliği, editörler: Orhan Kılıç ve Mehmet Çevik, Fırat Üniversitesi Orta-Doğu Araştırmaları Merkezi Yayınları, n:2, Tarih Şubesi Yayınları, n:2, Elazığ 2003, s. 69-78;.

“Osmanlı Topraklarında Dinî Çoğulculuk: Kuzey Afrika” (Müzakere), Osmanlı Devleti’nde Din ve Vicdan Hürriyeti, İstanbul 2000, s.101-105.

“Geçmişten Günümüze Fransız Şarkiyatçılığı”, (Tebliğ) Oryantalizmi Yeniden Okumak: Batı’da İslam Çalışmaları Sempozyumu, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 11-12 Mayıs 2002 Adapazarı, Ankara 2003, ss. 109-147.

“Avrupa Birliği Kamuoyunda Müslüman Kimliği”, III. Din Şurası, (Diyanet İşleri Başkanlığı), 20-24 Eylül 2004, Ankara.

“Afrika İslam ve Din Eğitimi”, Üçüncü 1000’e girerken İslâm, Türkiye Diyanet Vakfı-Kutlu Doğum Sempozyumu-2000, Ankara 2005, s.329-344.

Uluslararası Bilimsel Toplantılarda Sunulan Ve Tam Metni Ya Da Özeti Yayınlanan Konferans, Panel Konuşması Ve Makaleler:

“L’activité des Turcs au Tchad et au Niger de 1850 à 1913”, La civilisation islamique en Afrique de l’Ouest - Communications du Symposium International, 27-30 Décembre 1996, Dakar, Sénégal, s.283-299.

“Örgün Din Öğretiminde Fransa Örneği (Katolik Okullar)”, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya, Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye’de Uluslararası Din Eğitimi Sempozyumu, 20-21 Kasım 1997, Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi ve Tömer Dil Öğretim Merkezi, Ankara 1997, s.198-221.

“Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’da Yerli Halkla Münasebetleri”, Osmanlı Dünyasında Bilim ve Eğitim Milletlerarası Kongresi, İstanbul, 12-15 Nisan 1999.

“La médersa moderne au Mali”, L’Islam politique en Afrique subsaharienne, Université Paris 7 / Denis Diderot ve CNRS, 28-29 Ekim 2002, Paris-Fransa.

“XXI. Yüzyılda Afrika Havzası”, XXI. Yüzyılda İslam Dünyası ve Türkiye, Milletlerarası Tartışmalı İlmi Toplantı, İslâmî İlimler Araştırma Vakfı (İSAV), 28-30 Mart 2003 – İstanbul, İstanbul 2003, ss. 205-220.

L’attitude des Ottomans en face du colonialisme européenne en Afrique de l’Est”, The International Symposium on Islamic Civilisation in Eastern Africa, 15-17 Aralık 2003, Kampala-Uganda. (7 sayfa)

“Afrika’da Sömürgeciliğin XIX. Yüzyılın İkinci Yarısına Kadar Kurulamamasında Osmanlı Devleti’nin Rolü”, I. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi, 23-24 Kasım 2005, İstanbul-Grand Cevahir Kongre Merkezi.

I. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi Sonuç Raporu/The 1est International Turkish-African Congress Final Repport, TASAM-Türkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi, Stratejik Rapor No:8, Aralık 2005, 24 s.

Çeviriler:

“Hilafet ve Panislâmizm”, (Original adı: Dr. Georges Samné, Le Kahifat et le Panislamisme, Paris 1919), (Hazırlayan: İsmail Kara), Hilafet Risâleleri, IV. cilt : II. Meşrutiyet Devri,  Klasik Yayınları, İstanbul 2004, s. 301-319;

Ansiklopedi Maddeleri:

“Hamaliyye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XV, 400-401.

“Harar”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XVI, 107-109.

“Hemdânîler”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XVII, 182-183.

“Hevvâre”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XVII, 281-284 (İbrâhim Hârekât ile birlikte).

“Hilâl (Beni Hilâl)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XVIII, 15-19.

“Horasânîler”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XVIII, 241-242.

“İbn Tolun, Şemseddin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XX, 415-416.

“İbn Zekrî el-Fâsî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XX, 549.

“İbnü’l-Muvakkit”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXI, 147-148.

“İdris (I)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXI, 481-483.

“İdris, Hâdî-Roger”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXI, 483-484.

“İlûrî”, XXII, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 159-160.

“İsveç’te İslam Araştırmaları”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XIII, 414-417.

“İtalya Tarihi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXIII, 446-448.

“Japonya Tarihi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXIII, 571-573.

“Journal Asiatique”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXIII, 582-583.

“Kabil”, XXIV, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXIV, 28-29.

“Kabiliye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXIV, 32-33.

“Kânim”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXIV, 308-311.

“Kânimî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXIV, 311-312.

“Kenya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXV, 256-258.

“Kenziler”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXV, 259-261.

“Kesela”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXV, 307-308.

“Kilve”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVI, 24-25. (Mustafa L. Bilge ile birlikte).

“Komor”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVI, 153-157.

“Kongo”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVI, 170-173.

“Kuloğlu”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVI, 359-360 (Kuzey Afrika).

“Küntî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVI, 557-558 (Mali).

“Lammens, Henri”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 98. (Belçika)

“Laoust, Henri”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 102-103. (Fransa)

“Le Tourneau, Roger”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 120-121. (Fransa).

“Levâte”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 147-148. (Libya).

“Libya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 174-179.

“Libya-Medeniyet Kültür”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 184-188.

“Makdişu”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 435-437. (Somali)

“Malavi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 477-480.

“Mali”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVII, 493-504.

“Masmûde”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVIII, 94-95.

“Mehdiye (Fas)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVIII, 386-387.

“Mehdiye (Tunus)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVIII, 387-389.

“Mehmed Sadık Paşa”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXVIII, 522-523.

“Mensâ Mûsa”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXIX, 146-148.

“Mesîle”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXIX, 314-316

“Meysere”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXIX, 507-508.

“Miknâs”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 50-52.

“Mîrganî, Abdullah el-Mahcûb”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 151-152.

“Mîzâb”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 203-204.

“Mombasa” , Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 268-271

“Moritus”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 293-295.

“Mozambik”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 301-304. “Muasker”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 328-329.

“Muhammed V”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 482.

“Muhammed Bello”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,  XXX, 512-513.

Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, Yapı Kredi Bankası Yayınları, İstanbul 2000, I-II.

1 - “Ahmed Paşa (Mahmudoğlu)”, I, 150.

2 - “Âmir b. Muhammed”, I, 242.

3 - “Hayreddin Çelebi”, I, 555.

4 - “Hüseyin Paşa (Amcazade, Köprülü)”, I, 587-588.

5 - “Mehmed Paşa (Melek, Damat), II, 163.

6 - “Mehmed Sadeddin Efendi (Seyyid)”, II, 180-181.

7 - “Mehmed Sadık Paşa”, II, 181-182

8 - “Mehmed Sahib Efendi (Pirîzade)”, II, 183.

9 - “Mehmed Sahib Molla Beyefendi (Rirîzade)”, II, 183-184.

10 - “Mehmed Said Efendi (Mirzazade, Seyyid)”, II, 184-185.

11 - “Merahî”, II, 204.

12 - “Mustafa Paşa (İpşir)”, II, 310.

13 - “Salih Paşa”, II, 495.

14 - “Şükrullah”, II, 597.

15 - “Talat Paşa”, II, 605-607.

16 - “Tuğî Çelebi”, II, 630.

17 - “Vasıf Efendi”, II, 652-654.

18 - “Veliyüddin Efendi”, II, 658.

19 - “Veysî”, II, 659-660.

Yürüttüğü Araştırma Projeleri:

Türkasya Stratejik Araştırmaları Merkezi (TASAM) tarafından birincisi 23-24 Kasım 2005’te düzenlenen Birinci Türk-Afrika Kongresi’nin Koordinatörlüğü