Eski Eserler

Ahmed Refik (Altınay)
Sultan Abdülaziz'in vekilharcı Ürgüplü Ahmed Ağanın oğlu.
Nasrettin Hoca, Rıfla Ali adlarını da kullandı.
İlköğrenimini Beşiktaş Vişnezâde Mektebinde tamamladı.
Kuleli Ä°dadisi ve Harbiye Mektebi (1898) mezunu.
Toptaşı ve Soğukçeşme askeri okullarında coğrafya, 1902'den itibaren Harbiye Mektebinde Fransızca öğretmenliği yaptı.
1903te üsteğmen, 1907'de de yüzbaşı oldu.
Balkan Savaşı sırasında orduda görev aldı.
Balkan Savaşandan sonra emekli olduğu halde yeniden yüzbaşı rütbesiyle orduya katılarak ordu arşivini düzenlemekle görevlendirildi.
1908'de Mekteb-i Harbiye tarih öğretmenliğine başladı.
1909'da Erkân-ı Harbiyye-i Umûmiyye Ceride Şubesinde görev aldı, Mecmua-i Askeriyye'yi yönetti.
1912'de Balkan Harbi'nde askeri sansür müfettişi olarak çalıştı ve savaş bitiminde emekliye ayrıldı.
Birinci Dünya Savaşı sırasında bir ara Ulukışla'ya sürgün gitti.
1915'de Eskişehir Askeri Sevk Komisyonu başkanlığım üstlendi.
Bu sırada şiddetli bir hastalık geçirdi.
Daha sonra Hazine-i Evrak'ta çalıştı. 1916'da Doğu Anadolu'ya görevle gönderildi.
1917'de terhis edildi.
Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Darülfünun'da tarih dersleri verdi, profesörlüğe yükseldi ve bu görevde 1933'e kadar kaldı.
Abdurrahman Şerefin ölümü üzerine Tarih-i Osmanî Encümeni başkanlığına getirildi (1924).
Son yıllarını fakru zaruret içinde geçirdi. Haydarpaşa Hastanesinde vefat etti.
Büyükada Tepeköy Mezarlığında yatmaktadır.

İlkyazı ve şiirlerini; yüzyıl başında İrtikâ, Ma'lûmat, Hazine-i Fünûn, Mecmua-i Ebüzziyâ gibi gazete ve dergilerde; daha sonra İkdam, Yeni Mecmua, Tarih Encümeni Mecmuası, Harb Mecmuası, Türkiyat. Hayat, Anadolu, Edebiyat Fakültesi Mecmuası, Peyam, Akşam, Cumhuriyet gibi yayın organlannda yayımladı.
Tercüman-ı Hakikat ve Millet gazetesi başyazarlığı yaptı.
Bazı eserleri gazetelerde tefrika edildi.Çoğu bestelenmiş birçok şarkısı vardır. Demirbaş Şart adlı eserinden dolayı İsveç hükümeti tarafından kendisine bir nişan verilmiştir (1918). Eserlerinin sayısı yüzden fazladır.

Ahmet Refik Altınay'ın "Geçmiş Asırlarda Osmanlı Hayatı" başlıklı bir dizi halinde 1915–27 tarihleri arasında yayımlanan on altı eseri, 2001 yılından itibaren Tarihe Yolculuk dizisinde yeniden basılmaya başlandı.
Fransızcadan üç ciltlik Tarih-i Medeniyyet (C. Seignobos'tan, 1912)'i çevirdi.

"(..,) Ahmed Refik, asker ocağından yetişmiş şuurlu bir aydındır. (...) Şâir ve sanatkâr ruhlu bir yazar olan Ahmed Refik, belki tam bir tarihçi olarak kabul edilmeyebilir. Çünkü topladığı tarihî malzemeyi derin ve ihatalı bir görüşle işleyerek bir terkibe ve senteze ulaştırmış değildir. Ama devrinin târih anlayışına bir heyecan, yeni ve taze bir ruh getirdiği, onu 'vak'a-nüvislik'ten kurtardığı da söylenebilir. Ahmed Refik daha ziyâde târihin edebiyatını yapmış, târihle edebiyat arasında bir köprü kurmuştur. O yüzden kuru, sıkıcı bir târih yazarı değildir. Târihi konulan sanatkâr bir ruhla ele alarak, kolay anlaşılan ve sevilerek okunan bir târih anlayışını yerleştirmenin gayreti içinde olmuş, bunu da başarmıştır. Gazeteci ve şâir tarafı târihî yazılarında da kendini göstermiş, tatlı, akıcı ve sürükleyici üslûbu ile târihî eserlerin sevilip yayılmasında, geniş kitlelere ulaşmasında ve okunmasında önemli bir görev ifa etmiştir. Ayrıca Hazîne-i Evrak'ta bulup yayımladığı belgeler, Osmanlı târihi için çok değerli belgeler olarak kabul edilmektedir. " (Mustafa Özbalcı)
ESERLERÄ°:

• Gazevât-ı Celile-i Peygamberi (1908),
• Ä°nkılâb-ı Azîm (1908),
• Sultan Mehmed Han-ı HamiÅŸ Hazretleri (1909),
• On Bir Nisan Ä°nkılâbı (1909),
• Devr-i Süleyman-ı Kanunî'de Birinci Viyana Muhasarası (1909),
• Sahâif-i Muzafferiyât-ı Osmaniyye (1909),
• Tarih Sahîfeleri (1909),
• Baltacı Mehmed PaÅŸa ve Büyük Petro (1911),
• Büyük Târih-i Umûmî(6 cilt, 1912),
• Resimli ve Haritalı Târih-i Umûmî (1912),
• Bizans Ä°mparatoriçeleri (1915),
• Kabakçı Mustafa (1915),
• Köprülüler (1915),
• Lâle Devri (1915),
• Prusya Nasıl Yükseldi (1915),
• Târihî Simalar {1915),
• Târihte Osmanlı Neferi (1915),
• Tesüvîr-i Rical (1915),
• Felâket Seneleri (1094-1110) (1916),
• Memûlik-i Osmâniyye'de DemirbaÅŸ Åžarl (1916),
• Kadınlar Saltanatı (4 cilt, 1916),
• PadiÅŸahlarımızda Din Gayreti-Vatan Muhabbeti (1916),
• Yirmi BeÅŸ Sene Siper Kavgası (1917),
• Memalik-i Osmâniyye'de Kral Rakoczi ve Tevâbii (1109-1154) (1917),
• Sultan Abdülhamid-i Saniye Dâir (1918),
• Ä°ki Komite-Ä°ki Kıtal (1919),
• Kafkas Yollarında: Hâtıralar ve Tahassüsler (1919),
• Onuncu Hicr-i Asride Ä°stanbul Hayâtı (961-1000) (1921),
• Sultan Cem (1923),
• Alimler ve Sanatkârlar (1924),
• Sokullu (1924),
• Türkiye Târihi (1. cilt, 1924),
• Bizans Karşısında Türkler (1924),
• KızlaraÄŸası (1926),
• Türkiye'de Mülteciler Meselesi (1926),
• Samur Devri (1927),
• Fatma Sultan (tsz),
• Çocuklarla Türk Ä°stiklâl Harbi (1929),
• Anadolu'da Türk AÅŸiretleri (966-1200) (1930),
• Hicrî Onikinci Asırda Ä°stanbul Hayâtı (1930),
• Hicrî Onbirinci Asırda Ä°stanbul Hayâtı (1931),
• Büyük Ä°skender (1931),
• Büyük Frederik (1931),
• Eski Ä°stanbul Manzaraları (1931),
• Kanije Gazileri (1931),
• Mimar Sinan (1931),
• Tarihte Kadın Simalar (1931),
• Turhan Valide (1931),
• Sokullu Mehmed PaÅŸa (1931),
• Viyana Önünde Türkler (1931),
• Türkiye Madenleri (1931),
• Çocuklara Tarih Bilgisi: Orta Yeni ve Yakın Zamanlar (1931),
• Orta Mektepler ve Muallim Mektepleri İçin Kıraat (1931,
• Ocak AÄŸaları (1931),
• Kâtip Çelebi (1932),
• Nâimâ (1932),
• Eski Türk Zaferleri (1071-1878) (1932),
• Fransız Müverrihleri: Michelet Lavisse Vandel (1932),
• Alman Müverrihleri: Ranke Mommsen Treitschke (1932),
• Târih ve Müverrihler (1932),
• Türkler ve Büyük Petro (1932),
• Türklerin Ä°stanbul Muhasaraları (1932),
• Türkler ve Kraliçe Elizabet (1932),
• Osmanlı Devrinde Zorbalar (1932),
• Napoleon (1932),
• Türk Akıncıları (1932),
• Hicrî Onüçüncü Asırda Ä°stanbul Hayâtı (1932),
• Çocuklara Târih Bilgisi: Eski Zamanlar Türkler (1932),
• Türk Akıncıları (1932),
• VaÅŸington ve Amerika Ä°htilâli (1932),
• Onaltıncı Asırda Rafızîlik ve Bektaşîlik (1932),
• Türk Hizmetinde Kral Tökö'li Ä°mre (1932),
• Lady Montague'in Åžark Mektupları (1933),
• Peçefî(1933),
• Selânikî (1933),
• Osmanlı Devrinde Hoca Nüfuzu (1933),
• Hoca Sadettin (1933),
• AşıkpaÅŸazâde (1933),
• OsmanoÄŸullan (1933),
• Türk Ä°daresinde Bulgaristan (1933),
• Fındıklık Silâhtar Mehmed AÄŸa (1933),
• Ege Havzası ve Yunan (1934),
• Tarih Öğreniyorum (1934),
• Onaltıncı Asırda Osmanlı Hayâtı (1935),
• Türk Mimarları (1936)