Eski Eserler

Fazıl Ahmet Paşa İlçe Halk Kütüphanesi

Vezirköprü'de bilinen ilk Kütüphane, Fazıl Ahmet Paşa tarafından 1662 yılında yaptırılan Taşmedrese'nin bir odasında hizmet vermeye başlamıştır. Fazıl Ahmet paşa ve medresedeki zamanın müderrisleri kendi kitaplarını kütüphaneye vakfederek medresede öğrenim gören öğrencilerin istifadesine sunmuşlardır. 1992 yılında Ankara Milli Kütüphaneye, Kültür Bakanlığının genelgeleri doğrultusunda kütüphaneden aktarılan bazı eski harfli el yazması kitapların ilk ve son sayfalarında, kütüphaneye vakfedildiklerine dair yazı ve mühürleri görmek mümkündür.  Vakfedilen bu kitapların miktarı kesin belli olmayıp, ekserisi el yazmasıdır.

Birinci Dünya savaşının başladığı yıllara kadar, medrese ve kütüphane müderrisler tarafından idare edilmiştir. Savaş yıllarında ihtiyaca binaen “Taşmedrese” binası silah ve erzak deposu olarak kullanıldığından kitapların bir kısmı Samsun' a nakledilirken bir kısmıda zamanın Vezirköprü müftüsü Hacı Haşım Işık tarafından Orta Camii’nin karşısında hizmet veren müftülük hizmet binasının bir bölümünde hizmete açılan Orta Camii Kütüphanesinde muhafaza altına alınmıştır.

Muhafaza altındaki kitapları Müftü Hacı Haşim Işık’ın 1938 yılında vefatından sonra oğulları Enver, Eser ve Eper kardeşler, zamanın Gazi İlkokulu Başöğretmeni Fuat Pınardağ'a teslim etmişlerdir.  Ayrıca 1796 yılında Şehit Müftü Hacı Mustafa tarafından Ganioğlu Medresesi'nin bir odasında ikinci bir Kütüphane açılmıştır. Burada 1913 yılına kadar hizmet verilmiş, daha sonra zamanın müftüsü Nuri Cömert tarafından kitaplar teslim alınmış ve 1940 yılına kadar evinde muhafaza etmiştir.

Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal'in önderliğinde örgün ve yaygın eğitim kurumlarının müesseseleşmesi neticesinde İlçemizde kütüphane resmi olarak 1935 yılında Vezirköprü Kaymakamı olan Celal Tayyar bey tarafından hizmete açılmıştır. İlçe halkı ve memurların bağışladıkları kitaplarla zengin bir kütüphane oluşturulmuştur. Gerek Taşmedrese’ye ve gerekse Ganioğlu medresesine ait kitaplar resmi kütüphaneye devredilerek bütünlük sağlanmış ve 1965 yılının Ağustos ayında kütüphane Taşmedrese’ye taşınmıştır.

Günümüzde Fazıl Ahmet Paşa Halk Kütüphanesi mülkiyeti Vakıflar Genel müdürlüğüne ait “Taşmedrese” binasında hizmetini sürdürmektedir. Binanın kütüphane hizmet binası standartlarına uygun hale getirilebilmesi için 2001 yılında başlatılan röleve çalışmaları kısa sürede bitirilmiş, 2002 yılında “Taşmedrese” nin tarihi dokusuna yakışan, kütüphane kullanım alanlarını rahatlatacak ve binanın iç avlusunu fiziki etkilerden koruyacak bir kullanım projesi hazırlanmıştır. Proje Kültür Varlıklarını Koruma Kurulunun onayından geçtikten sonra 2002 yılının Eylül ayında uygulanmaya başlanmıştır. Projeye göre kütüphane hizmet binası olan tarihi Taşmedrese nin iç avlusundaki revakların arası ahşap çerceve ve ısıcamla kapatılmış, boyası yapılmış, elektirik tesisatı yenilenmiş, zeminlere laminat parke döşenmiş, kaloriferli hale getirilmiş ve ayrıca mefruşat binanın durumuna uygun olarak yenilenmiştir. Böylece binanın kullanım alanı 460 metrekareye çıkarılmıştır Kütüphane Hizmet binasının (Taşmedrese) röleve, restorasyon ve onarım giderlerinin büyük bir kısmı zamanın Vezirköprü kaymakamı Şevket Cinbir  tarafından Köylere Hizmet Götürme Birliği bütçesinden karşılanmıştır. Mahalli imkanlar kullanılarak Halk kütüphanesi ilgi ve bilgi merkezi haline getirilmiştir. Kütüphane 2003 yılının Şubat ayı içerisinde yeni durumuyla hizmet vermeye başlamıştır.

Yaklaşık olarak 19.175 kitap mevcuttur. Yazma eserler toplamı 371'dir. Bu eserlerin 359'u Arapça, 9'u Farsça, 3'ü de Türkçedir. Kütüphane hizmet binasının, kitap deposu, akademik çalışma odaları, arşiv ve idareci odası olarak kullanılan 16'şar metrekarelik 12 odası, 44 metrekarelik önceki okuyucu salonu ve onarım neticesinde yeni kazanılan yaklaşık 300 metrekarelik okuyucu salonları ve çok amaçlı salonları bulunmaktadır. Mülkiyeti Vakıflar Genel müdürlüğüne ait olan bina taşınmaz kültür varlıkları niteliğindedir.