Osmanlı Müellifleri
Osmanlı Müellifleri Türklerin kitabiyat mütehassıslarından olan Bursalı Mehmed Tâhir Efendinin son ve hacim bakımından en kapsamlı olan eseridir.
Memleketimizde biyografi ve bibliyografya çalışmalarının genişlik ve değer kazanmasında öncülük etmiş bir araştırmacı olan Bursalı Mehmed Tâhir, biyografi ve bibliyografya araştırmalarını birbirinden ayırmamış, birini ötekinin tamamlayıcısı olarak ele almış bir ilim adamıdır.
Yirmiden fazla eser vermiş olan Bursalı Mehmed Tâhir'in en geniş ve en önemli eseri, Osmanlı Müellifleridir.
Osmanlı Müellifleri, yirmibeş yıl süren uzun bir çalışma neticesinde meydana getirilmiştir. Şeyhler, alimler, şair ve edipler, tarihçiler, tabipler, riyaziyeciler ve coğrafyacılar olmak üzere yedi bölüm halinde ele alınmış olan eserde hal türcümesi başlıkları, müelliflerin ehemmiyet, şöhret ve eserlerinin sayısına bağlı olarak farklı hacim ve muhtevadadır. Çok uzunca işlemiş olanların yanında bilgi azlığı veya başka sebeplerden dolayı üçbeş satırla yetinilen maddeler de vardır.
Osmanlı Müellifleri'ni bir kaç yönden tenkit etmek mümkündür.
Eserin meşayih, ulema, vb. sekiz kısma ayrılması doğru değildir. Çünkü ihtisasa kıymet verilmediği eski dönemlerde yetişenlerin bütün ilimleri öğrenmeleri mecburidir.
Hal tercümeleri genelde kısa tutulmuştur. Doyurucu değildir.
Eserin sonuna indeks eklenmemiÅŸtir.
Eserlerin yazma olanları için kütüphane kaydı verilmediği gibi matbu olanların da baskı yeri belirtilmemiştir.
Tercüme-i halleri verilen zatlardan bazılarının vefat tarihlerinde fahiş hatalar bulunmaktadır.
Bursalı Mehmed Tâhir Efendi'nin kitabı ile ilgili üzerinde en fazla durulan kusur, basılmış eserlerin baskı, yer ve tarihini, yazma eserlerin de kütüphane numaralarını belirtmemiş olmasıdır.
Diğer bir nokta da değişik dallarda faaliyet göstermiş olan müellifleri tasnif ederken onları bu sahalardan sadece birine yerleştirmedeki isabetsizliktir.
Eserde Şakâik tercümelerinden Atâî, Keşfu'z-zunün, Kâmûsu'l-a'lâm ve Sicill-i Osmânî başta olmak üzere yirmi tane me'haz kullanıldığı ifade edilmiştir.
