Eski Eserler

Soru: Selamün aleyküm hocam. Fetvayı okurken aklıma okuduğum bir hadis geldi. Hadis şöyleydi. Bir bayan efendimize gelerek benim eşim çok çirkin ben ondan boşanmak istiyorum eğer evli kalırsam günaha girmekten korkuyorum diye Efendimiz de bu mazereti kabul edip boşatmış bayanı, bu olay sahih mi hocam?

el Cevab: Böyle bir rivayet var. Buhari hadisidir. Bk. [1]

Sabit b. Kays’ın hanımı efendimize geldi ve eşinin din ve ahlakını şikayet etmediğini ama onunla evli kaldığı takdirde islama uygun olmayan bir büyük cürüm işlemekten korkacak derecede bir iç hali olduğunu söyledi. Efendimiz onun fiziki yaratılışını begenmediğini anlayınca ondan mihir olarak aldığın bahçeyi ona geri verirmisin dedi. O da evet dedi. Efendimiz eşine hediyeyi geir al ve onu boşa buyurdular.

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي الله عنهما أَنَّ امْرَأَةَ ثَابِتِ بْنِ قَيْسٍ أَتَتْ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَتْ : يَا رَسُولَ اللَّهِ ثَابِتُ بْنُ قَيْسٍ مَا أَعْتِبُ عَلَيْهِ فِي خُلُقٍ وَلا دِينٍ ، وَلَكِنِّي أَكْرَهُ الْكُفْرَ فِي الْإِسْلَامِ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : (أَتَرُدِّينَ عَلَيْهِ حَدِيقَتَهُ ؟ قَالَتْ : نَعَمْ . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : اقْبَلْ الْحَدِيقَةَ وَطَلِّقْهَا تَطْلِيقَةً

Ek 1:

Hadisin bu rivayetinde sahabi hanımefendinin adı yoktur. Kadının ismi Habibe bint Sehl’dir. Önceden Hanzala b. Ebi Amir’in nikahındaydı. Kadın güzelliğiyle meşhur ve gerçekten çok güzeldi. Boşanmak istediği kocası Sabit b. Kays ensarın büyük hatiplerinden biridir.
Ayrılmak isteme sebebi bu rivayette net değildir.

İbn Mace’nin rivayetinde şu kayıt vardır. Bk. [2]

"Habibe bint Sehl Sabit b. Kays ile evliydi. O yaratılışı kötü=çirkin biriydi. Kadın efendimize gidip ey Allah’ın Rasulu Allah’tan korkmasam yanıma her geldiğinde onun yüzüne tükürürdüm dedi..."

كانت حبيبة بنت سهل تحت ثابت بن قيس بن شماس وكان رجلا دميما فقالت يا رسول الله والله لولا مخافة الله إذا دخل علي لبصقت في وجهه فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم أتردين عليه حديقته قالت نعم فردت عليه حديقته قال ففرق بينهما رسول الله صلى الله عليه وسلم

Kadın kocasından çirkinliği sebebiyle nefret ediyordu. Çirkinlik, dinin de ya da ahlakında değildi. Yaratılışını yani görünüşünü begenmiyordu ya da beğenmemeye başlamıştı. Sebep budur.

Hadis kitaplarında kocasının ona vurarak onun elini kırılmasına sebebiyet verdiği ile alakalı nakiller de vardır.
İbn Cerir et Taberi'nin nakillerine bakılırsa kısa boylu simsiyah ten renkli ve çirkin yüzlüydü.
Kadın bu sebeple ona çirkinliği sebebiyle tahammül edemez hale gelmişti. Efendimize boşanmak için başvurduğunda onunla başımı aynı yere koyamam da demişti. Bk. [3]

قالت : يا رسول الله لا يجمع رأسي ورأسه شيئا أبدا ، إني رفعت جانب الحياء فرأيته أقبل في عدة ، فإذا هو أشدهم سوادا وأقصرهم قامة وأقبحهم وجها ، الحديث ، وفي رواية ابن ماجه : كان رجلا دميما فقالت : يا رسول الله والله لولا مخافة الله إذا دخل علي بصقت في وجهه

Ek 2:
Buhari rivayeti dışındaki rivayetlerin çoğu illetlidir. Özellikle de "kötü=demim" kelimesinin manalandırılması böyledir. 
Habibe’nin islam da ilk eşinden muhalaa yoluyla ayrılan kadın olduğu tesbitleri de yapılmaktadır. 
Bu sebeple ayrılığı isteme sebebinin ne olduğu daha bir önem kazanmaktadır. 
Sebep beden ve yüz çirkinliği ise bundan günümüzde de kadınların eşlerinden bu sebeple ayrılmayı istemelerinin caiz olup olmaması problemi ortaya çıkacaktır. 
Sebep elini kırması ve onu dövmesi ve kötü davranması ise bundan da eşinden dayak yiyen kadınların boşanma istemelerinin caiz olması durumu ortaya çıkacaktır ya da dayağın meşru boşanma sebepleri arasına katılması gerekecektir. 
Eşlerine itaat etmeyen kadınların eşleri tarafından aşırı olmayan vurma = darb ile cezalandırılma yetkisi erkeklere verilmiş bir yetkidir. 
Meşru bir mazeret olmadan eşinden boşanmak isteyen kadının cennetin kokusunu dahi alamayacağı hadisi ortadadır. 
Bütün bunlar kadınların eşlerinden boşanmayı talep etmelerinin meşru sebeplerini delilleriyle incelemeyi gerekli kılmaktadır. 
Bu ise başka bir fetvanın konusudur.
 

Mulahaza: Rumeysa Özdemir
Bu bahsi geçen hadisteki bayan eşinin cinsel anlamda kendini tatmin edemediği için boşanmak istiyor. Hz. Zeyd b. Harisin eşi efendimize gelerek Zeyd’in bakımsız cirkin ve dahi köle olmasını sebep göstererek boşanmak istiyor. Sanırım soruyu soran kişi Hz. Zeyd’in hanımı ile olan bu olayı duydu veya okudu Allahu alem.

el Cevab:

Sebep cinsel zayıflık değildir. Cinsel zayıflık boşanmayı talep etmeyi caiz kılan sebeplerden biridir.